قالب بتن جوشی (تسمه ای)
قالب فلزقالب‌های فلزی بتن به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: قالب‌های لبه خم و قالب‌های جوشی (تسمه‌ای). این دو نوع از نظر ساختار، فنی، وزن و قیمت تفاوت‌هایی دارند. قالب‌های جوشی از نظر استاندارد، کیفیت بالاتری دارند چون در قالب‌های لبه خم، خم شدن لبه‌ها با دستگاه باعث ایجاد قوس و درز بین قالب‌ها می‌شود. به همین دلیل در پروژه‌های بزرگ و صنعتی بیشتر قالب جوشی کاربرد دارد و قالب لبه خم معمولاً در پروژه‌های کوچک‌تر استفاده می‌شود.
در قالب‌های جوشی این مشکل وجود ندارد و وقتی دو قالب کنار هم قرار می‌گیرند، درزی ایجاد نمی‌شود. پس از بتن‌ریزی، سطح بتن صاف‌تر و بدون درز قابل توجه خواهد بود.
انواع قالب‌های جوشی:
قالب‌های جوشی یا تسمه‌ای در دو نوع لبه ۵ سانتی‌متر و ۶ سانتی‌متر ساخته می‌شوند که تفاوت اصلی‌شان در ضخامت تسمه‌های کناری و وزن قالب است. قالب لبه ۶ سانتی‌متر نسبت به نوع ۵ سانتی‌متری سنگین‌تر و مقاوم‌تر بوده و قیمت بالاتری دارد، اما جابجایی آن سخت‌تر است. انتخاب نوع قالب بسته به نیاز پروژه انجام می‌شود.
- قالب لبه ۵ سانت: معمولاً برای سازه‌های بتنی معمولی استفاده می‌شود و بیشتر قالب‌های رایج در بازار هستند. وزن این قالب‌ها حدود ۴۰ کیلوگرم در هر متر مربع است و از ورق فولاد مبارکه ST-37 با ضخامت ورق رویه ۳ میلی‌متر ساخته می‌شوند.
- قالب لبه ۶ سانت: برای پروژه‌های سنگین‌تر و جایی که قالب باید فشار بیشتری را تحمل کند استفاده می‌شود. این قالب‌ها مقاوم‌تر و بادوام‌ترند و وزن‌شان حدود ۴۵ کیلوگرم در هر متر مربع است. سوراخ تسمه‌ها در این نوع قالب‌ها به صورت گل یا بیضی است و پین و گوه‌های آن بزرگ‌تر و گران‌تر از قالب لبه ۵ است.
مشخصات فنی قالب‌های جوشی:
رویه قالب از ورق ۳ میلی‌متری فولاد مبارکه ST-37 است که کیفیت بالایی دارد. لبه قالب از تسمه‌های ۵ تا ۶ سانتی‌متری با ضخامت ۵ میلی‌متر و پشت‌بندها از ورق‌های ۳ یا ۴ میلی‌متری ساخته می‌شود. قالب‌ها در اندازه‌های عرضی مختلف (۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر) و ارتفاع‌های ۱، ۱.۵ و ۲ متر تولید می‌شوند.
مراحل تولید قالب جوشی:
ابتدا تسمه‌ها و پشت‌بندها برش خورده و سوراخ‌کاری می‌شوند. سپس با جوش CO2 به بدنه قالب متصل می‌گردند. پس از کنترل کیفیت، قالب‌ها رنگ شده و بسته‌بندی می‌شوند. کیفیت قالب به نوع ورق و استاندارد بودن جوشکاری بستگی دارد. جوشکاری بیش از حد ممکن است باعث تضعیف ورق شود، بنابراین باید به اندازه و اصولی انجام شود.
تفاوت قالب تسمه‌ای و لبه خم:
- قالب تسمه‌ای از ورق فولادی ضخیم‌تر (۵ میلی‌متر) و جوشکاری شده ساخته می‌شود و در پروژه‌های بزرگ کاربرد بیشتری دارد.
- قالب لبه خم از ورق‌های نازک‌تر (۳ میلی‌متر) و پرس شده ساخته می‌شود که وزن سبک‌تر و جابجایی آسان‌تری دارد، ولی قیمت بالاتری به دلیل پیچیدگی تولید دارد.
مزایای قالب جوشی:
- قیمت مناسب‌تر نسبت به قالب لبه خم
- مناسب برای انواع پروژه‌ها
- ایجاد سطح صاف و بدون درز بتن
- تنوع ابعاد بالا
- قابلیت استفاده همراه با تجهیزات جانبی
معایب قالب جوشی:
اگر از پشت‌بند و تجهیزات مناسب استفاده نشود، امکان ترک خوردگی و جدا شدن تسمه‌ها وجود دارد. به خصوص در ستون‌های بزرگ یا بلندتر از ۳ متر، باید قالب با مهارهای مناسب تقویت شود.
قیمت قالب جوشی:
قیمت قالب تسمه‌ای به مواد اولیه و هزینه تولید وابسته است. قالب لبه خم به دلیل فرآیند تولید پیچیده‌تر، قیمت بالاتری دارد. قالب جوشی به دلیل تولید آسان‌تر و سریع‌تر، قیمت مناسب‌تری دارد.